O co walczy Rosjanin?
O co walczy Rosjanin? – Przepiękna anegdota o tym, jak to porucznik Bolesław Długoszowski – Wieniawa przesłuchiwał carskiego oficera.
W czasach obecnej wojny na Ukrainie, poniższa anegdota wydaje się być szczególnie aktualna.
Zatem o co walczy Rosjanin?
O co walczy Rosjanin?
Jedna z anegdot głosi, że , późniejszy adiutant marszałka Józefa Piłsudskiego i generał, miał przesłuchać wziętego do niewoli carskiego oficera.
Butny Rosjanin od razu na początku przesłuchania oskarżył Długoszowskiego:
– Zdrajcy! Idziecie razem z Germanami na swoich, na Słowian. O co wy się właściwie bijecie?
– O naszą wolność, oczywiście! – odpowiedział Wieniawa. – A wy o co?
– O honor.
– No, to każdy walczy o to, czego mu brak
Sprawa polska podczas I wojny światowej
W 1914 roku wybuchła I wojna światowa z udziałem mocarstw rozbiorowych: Austro-Węgier, Niemiec i Rosji, które znalazły się natychmiast w przeciwnych obozach. Doprowadziła ona do rozbudzenia wśród Polaków poczucia tożsamości narodowej, a jej przebieg i rezultaty (przede wszystkim klęska wszystkich trzech mocarstw zaborczych umożliwiły odtworzenie niepodległego państwa polskiego.
Okres ten zawiera się pomiędzy dwiema datami – 3 sierpnia 1914 r. i 11 listopada 1918 r. Na przestrzeni tego czasu – wraz z przesuwaniem się frontów i zmiennymi losami poszczególnych mocarstw zaborczych, kształtowały się zarówno koncepcje polskie (dotyczące sposobów i dróg do odzyskania niepodległości, zarówno przy pomocy państwom zaborczym, jak i występowaniu przeciw nim), jak i koncepcje zaborców oraz Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych, prowadzące do rozwiązania sprawy polskiej. W rezultacie, trudnego wcześniej do przewidzenia, przebiegu wojny wszystkie zainteresowane strony musiały prześcigać się w deklaracjach, a wkrótce także i w czynach, które legły u podstaw tworzenia polskiego wojska i zalążków organizmu państwowego.
Polacy byli poddanymi trzech dworów cesarskich, a ich los w każdym z zaborów był inny. W omawianym okresie największymi swobodami politycznymi i obywatelskimi cieszyli się mieszkańcy zaboru austriackiego (Galicji), podczas gdy w dwóch pozostałych trwała nasilona akcja rusyfikacyjna i germanizacyjna, a w rosyjskim panował ponadto nieprzerwanie stan wojenny. Z kolei – w sensie gospodarczym – najlepiej wypadał zabór pruski, najgorzej zaś Galicja. W zaborze rosyjskim, gdzie postawiono na rozwój przemysłu i handlu z Rosją, przejściowy sukces ekonomiczny osiągnęła Łódź, a polscy przemysłowcy i kupcy działali aktywnie na znacznym obszarze imperium. (…)
(…) Aktywistom, zdawało się, że należy poprzeć najmniej niebezpiecznego z zaborców – Austro-Węgry. Takiego wyboru dokonał Piłsudski. Odmiennie pasywiści z Dmowskim na czele, którzy stawiali na Rosję, pokładając nadzieję w tym, że pod wpływem sprzymierzonych z nią państw Ententy, zdecyduje się ona na odbudowę państwa polskiego z ziem odebranym Niemcom i Austrii oraz obszaru Królestwa Kongresowego. Jeszcze inaczej sprawę widzieli działacze emigracyjni i polonijni na Zachodzie, którzy liczyli na poparcie Francji, Wielkiej Brytanii, a przede wszystkim Stanów Zjednoczonych. Ich orędownikiem był Ignacy Paderewski, powszechnie znany i poważany na całym świecie pianista.
Do wybuchu wojny państwa zaborcze nie miały konkretnie sprecyzowanych planów w stosunku do Polski i Polaków. W Austrii pojawiła się koncepcja uczynienia z Galicji trzeciego „królestwa” monarchii, a tym samym pogłębienia autonomii. Teraz, w czasie konfliktu problem ten pojawił się i to od razu bardzo wyraziście. Zaczęło się od ogólnikowej odezwy Naczelnej Komendy C.K. austriackich wojsk z dnia 9 sierpnia:
„Polacy! Zbliża się chwila oswobodzenia spod jarzma moskiewskiego. Sprzymierzone wojska Niemiec i Austro-Węgier przekroczą wkrótce granicę Królestwa Polskiego. Już się cofają Moskale. Upada ich krwawe panowanie, ciążące na was od stu przeszło lat. Połączcie się z wojskami sprzymierzonymi. Z naszymi sztandarami przychodzi do was wolność i niepodległość.”
https://historia.org.pl/2009/10/14/sprawa-polska-podczas-i-wojny-swiatowej/
#Polska #1WojnaŚwiatowa